YAZIMIZDAKİ AMAÇ EŞLERİ BİLGİLENDİRMEK VE EVLİLİK HAYATINDAKİ SORUNLARINI ÇÖZMEYE YARDIMCI OLMAKTIR....
Eşler birbirini neden aldatır?
Acıbadem Hastanesi Psikiyatri Uzmanlarından Sayın Dr. Emel Bellibaş, aldatma ile ilgili kritik soruları yanıtladı.
Eşler uzun süreli ilişkilerden sonra birbirlerine alışıyor. Karşısındaki insanın tavırları, kullandığı sözcükler ya da yaşam biçiminde yabancı, keşfedilecek bir şey kalmıyor ve (kadın ya da erkek) değişik bir şeyler aramayı tercih ediyor.
Kadınlar daha çok saygı görmek, iltifat duymak, sahiplenildiğini hissetmek, onaylanmak gibi duygusal nedenleri gerekçe olarak gösteriyorlar. Erkekler ise daha tensel temas, cinsellik peşinde gibi algılanıyor. Oysa ortak nokta "değişiklik" ve "tüketme" gereksinimi. İlişkinin de eşyalarımız gibi bir kullanım süresi olduğunu, bir süre sonra içinin boşaldığını tanımlamak lazım her şeyden önce. Yani aslında başlangıç noktaları benzer dışa vuran davranışlar başka.
Kişinin kendine ruhsal, kültürel ve fiziksel bakımı azalıyor. Karşısındakinin ruhsal, kültürel ve/veya fiziksel ihtiyaçları aynı. Birlikte aynı müzikte dans edememeye başlıyorlar. Eşlerden her biri önceleri kendini duyurabilmek için, sonraları da daha baskın olup zafer yaşayabilmek için müziğini açıyor son ses. Rekabet duygusu ortaya çıkıyor ve bir sürü ilişkiyi de bu bombalıyor.
Aldatmak neyi kapsar?
Her ilişki kendi kurallarını koyar. Bir başkasını seven, aşık olan da aldatmış sayılabilir, duygu yaşamadan "sadece birlikte oldum, tek gecelikti" diyen de. Kültürel duruma, sosyal yapıya göre değişiyor. Ancak ruhsal olarak bir başkasına bakış, duygusal ya da cinsel birlikte olma isteği bile (eylem olmasa da) aldatma aslında. Aldatmanın "soft" biçimde olanı.
İnternet ortamında biriyle duygusal veya cinsel bir ilişki kurmak, başka birini düşünmek veya biriyle kahve içip duygusal yakınlık yaşamak da aldatmak sayılabilir mi?
Yanıt net. Aldatmadır. Yeniden söylüyorum (bu katı bir tutum gibi gelebilir ancak ahlaki bir tutumdan ya da kendi muhafazakar tarzımdan çıkarımlar yapıyor değilim asla) ilişki kurallarını kendi belirler. Bazı çiftler tatillerini farklı yerlerde, farklı kişilerle geçirebiliyorlar örneğin. Net olan şudur. Partneriniz dışında birine duygusal yakınlaşma hissettiyseniz fiziksel olarak bazı işaretler verir vücudunuz. Yani internetten ya da dışarıdaki gerçek hayattan biri, sizi heyecanlandırdıysa ruhunuzda, daha tıbbi deyişle, merkezi sinir sisteminizde bazı değişiklikler oluşur. Siz aynı siz değilsiniz, dolayısıyla bir başkasıyla coşkulandınız ve bu birçok ilişkide aldatmanın temel ilkesidir.
Bir kez aldatan kişi tekrar aldatır mı, aldatılan eş boşanma dışında bir çözüm yolu aramalı mı?
Eşlerden biri aldattıysa yolunda gitmeyeni haber vermiştir. İlişki mutlaka gözden geçirilmeli!!! "Her şey aynı, ben onu affettim, kaldığımız yerden devam", gerçekçi bir çözüm değil. O öfke nereye gitti peki?? Destek almak ya da ayrılmak, kişisel karardır. Ayrılmadan önce ruhsal destek öneririm. "Neden bunu yaptı", "Neden bana böyle bir şey yaptı", "Nasıl benim gibi birine bunu yapar" ,düşünceleri insanı rahat bırakmaz ayrılsanız da çözüm olmaz.
Aldatmak genetik midir? Aldatan kişinin çocuğu da aldatır mı?
Aldatmak daha çok öğrenilen bir davranış biçimi. Aldatan kişinin çocuğu bu konuda çok duyarlı davranıp sadık bir eş olmak için ayrıca çaba da gösterebilir. Aldatmanın bir de dürtüsellik dediğimiz, erteleyememe, uygun zamanı bekleyememe, hemen ve sonuçlarını tahmin edemeden davranma gibi bir boyutu var. Bu boyut genetik olarak aktarılabiliyor. Yine de kişi kontrol etmeyi, özdenetimi sağlayabiliyor. Alkole eğilimi olan bir babanın çocuğu olup alkolden uzak durmayı özellikle seçebilen kişiler gibi.
Aldatma yaşanan evliliklerde çocuklar bu durumdan nasıl etkilenir?
Çocuğun gözünde ebeveynlerinin dokunulmaz bir imajı var. Onlar güçlü, doğruyu yapan ve hep doğru karar veren insanlar. Ergenlik döneminde bu algı değişiyor elbette. Çocuk anne ya da babasının aldattığını fark eder ya da bir şekilde öğrenirse o kişiden duygusal olarak uzaklaşır. Sıklıkla acımasız ifadelerle onu yargılar. Bunu yapabilirse o ebeveynin yüzüne, cesaret edemiyorsa arkasından güvendiği insanlara sözel olarak aktarma yolunu seçebilir. Hiçbir şekilde ifade edemeyen çocukların bu durumdan yoğun utanç duyduklarını izliyoruz. Öfke kaçınılmaz ve elbette arkasından davranış sorunları ile inatlaşmalar gelebiliyor. Ergenler biraz daha rahat. Akran ilişkileri kurtarıcı oluyor ancak karşı cinsle ilişkilerde hep kıskanç, kuşkucu ve fazla kontrolcü davranabiliyorlar.
Güvenin sarsılması yaşanan en büyük sorunlardan biridir diyebilir miyiz? Neden?
Eşlerden birinin diğerine güveni sarsıldığında mı aldatma daha kolay oluyor ona bakmak gerek. Aldatma sonrasında aldatılan güven duygusunu yitirir belki, ancak öncesinde aldatan yeteri güveni hissedememiş, başka yerde güven aramış da olabilir. İlişki aldatmanın işaretlerini vermiştir de, göz yumulmuştur çoğunlukla. Her iki tarafın güveni sarsılmıştır diyebiliriz bu durumda.
Aldatmanın olumsuz etkilerini çocukta görmemek için nasıl önlem alınmalı?
Çocuğa yansıtmamak gerekli. Aynı evde yaşarken olanaksız ama en azından çocuğu arkadaşımız gibi hissedip açılmamak çok önemli. Bir şekilde duyduysa çocuğa "bu bizimle ilgili, senin dışında bir olay " mesajı vermeye çalışılmalı. "Bir ara da sor neden bu saate kadar eve dönmedi bu adam", "sen annen gibi olma, bak bana neler yaptı", kurulabilecek en yanlış cümleler.
Anne babanın yaşadığı yasak ilişki hangi durumlarda çocuk üzerinde uzun süreli olumsuz etkiler bırakır?
Çocuğu yakın bir sırdaşımız ya da akranımız gibi hissedip aldatanı kötülemek, çeşitli davranış biçimlerini önermek, aldatanı cezalandırmasını, aldatılanı desteklemesini zorunlu kılmak, bir başka deyişle, taraf tutmasını sağlamak olumsuz etkilenme olasılığını birkaç kat arttırır. Tersine çocuk öfkesini ifade etmek isterken "evden, bizden soğumasın" düşüncesiyle bastırmak da uygun değil.
Aldatma ile boşanma çocuk üzerinde benzer etkiler mi yaratır?
Benzer duyguları yaratabilir ancak boşanmanın etkisi kesinlikle çok daha sağlıklı atlatılır. Aldatma olayında çocuğun ulu, büyük gördüğü kişinin sıradanlaştığı, basitleştiği bir ifade vardır kafasında. Ebeveyn algısı ayrı sebeplerle gerçekleşen boşanmadakinden daha olumsuz etkilenecektir.
Anne-baba aldatma sonrası ilişkilerini kurtarmak istiyorsa nasıl bir yol izlemeliler?
Birbirlerine dürüst davranmak ve süreci bir aile terapisti ile birlikte yönetmekte yarar var. Aldatılan kişinin öfkesi ve kırgınlığı ile aldatan kişinin suçluluk ve utanç duyguları bazen depresyona yol açar. Bu tablonun da tedavi edilmesi gereklidir.
Aldatan kişi ilişkisini kurtarmak istiyorsa aldattığı eşine nasıl davranmalı?
Eşinin duygularını anlamaya çalışması ve zaman vermesi iyi olur. Kolayca sindirilebilecek bir şey olmadığını bilerek beklemeli. Gereksiz iltifatlar ve aşırı özen sıklıkla itici geliyor bu durumlarda.
Hangi durumlarda boşanmak en iyi çözümdür?
Aile desteğine karşın yolunda gitmeyen bir evlilik, özellikle geçmiş yaşantılar ve hayalkırıklıkları sık sık anımsatılıyorsa sonlandırılabilir. Eşlerden birinin aile terapisine katılmaya isteği yoksa devamı zaten mümkün olmaz, boşanma kaçınılmazdır.
